Creu Lleoedd a Chysylltedd Gwledig – symud pobl o le i le
Trafnidiaeth Cymru
Mae gan Gymru lawer o gymunedau gwledig ac mae rhywfaint o'i daearyddiaeth yn eithaf heriol sydd, ynghyd â chyfyngiadau cyllidebol, wedi arwain at ostyngiad mewn gwasanaethau bysiau dros y blynyddoedd, a mwy o ddibyniaeth ar geir i alluogi pobl i gyrraedd y gwaith, addysg, apwyntiadau iechyd a’r holl bethau eraill a wnawn yn ein bywydau pob dydd.
Mae Trafnidiaeth Cymru yn gweithio i wella dulliau teithio mewn ardaloedd gwledig ar y cyd ag awdurdodau trafnidiaeth lleol a rhanbarthol fel rhan o gynlluniau i drawsnewid gwasanaethau bysiau ehangach Llywodraeth Cymru ledled y wlad. Mae hyn yn cynnwys adolygu amserlenni, newid llwybrau, gwella cysylltedd, cynyddu amlder a symleiddio prisiau a thocynnau. Rydym ar ddechrau taith gyffrous a bydd yn cymryd peth amser i gyrraedd pob rhan o Gymru.
Math newydd o wasanaeth a gyflwynwyd mewn ardaloedd gwledig (a rhai ardaloedd trefol) yw fflecsi, gwasanaeth trafnidiaeth sy’n ymateb i’r galw (DRT). Mae fflecsi bellach yn rhedeg mewn 11 parth ledled Cymru gan ddarparu mwy o fynediad at drafnidiaeth gyhoeddus mewn ardaloedd lle mae gwasanaethau wedi bod yn gymhleth, mynediad yn brin a nifer teithwyr yn gostwng, neu, mewn rhai mannau, ddim hyd yn oed yn bodoli. Mae DRT yn drafnidiaeth gyhoeddus y gellir ei harchebu, nad yw'n rhedeg i lwybr neu amserlen sefydlog ond sy'n cael ei harchebu gan deithwyr drwy ap neu dros y ffôn, ac mae'n agregu'r rhai sydd â theithiau tebyg.
Mae pob gwasanaeth yn cael ei redeg yn unol â’r gofynion lleol, er enghraifft yng Nghonwy yng Ngogledd Cymru mae’r gwasanaeth yn rhedeg o 6.30am i alluogi gweithwyr lletygarwch lleol i gyrraedd Betws-y-Coed ar gyfer shifft sy'n dechrau am 7.00am. Bob dydd Mawrth, mae'r un gwasanaeth hwn yn casglu grŵp o ferched o'r pentrefi cyfagos – mae hyn yn rhoi cyfle iddynt ddal i fyny ar y daith bws a helpu i oresgyn y rhwystrau y gall eithrio cymdeithasol ei greu. Yn Sir Benfro ac ar Benrhyn Llŷn, mae fflecsi yn boblogaidd gyda thrigolion lleol, pobl ar eu gwyliau a cherddwyr; maen nhw’n defnyddio fflecsi i allu cerdded ar hyd Llwybr yr Arfordir.
Mae fflecsi yn wasanaeth y gellir ei archebu ac ar hyn o bryd, mae dros 25,000 o bobl yn ei ddefnyddio bob mis. I gael tocyn, gall teithwyr ddefnyddio'r ap neu ffonio'r ganolfan gyswllt. Mae Trafnidiaeth Cymru hefyd, mewn rhai ardaloedd, yn ei gwneud hi’n bosibl i bobl brynu tocyn gan drydydd parti os nad oes ganddynt ffôn. Mae’n ffordd wahanol o ddarparu gwasanaeth bws sy’n rhan o’r ddarpariaeth trafnidiaeth gyhoeddus gyffredinol yma yng Nghymru. Fodd bynnag, er gwaethaf y dechnoleg dan sylw, y rhyngweithio â’r gyrrwr yw uchafbwynt y gwasanaeth bob amser, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig.
Nid oes angen bws i allu rhedeg fflecsi; gellir defnyddio car neu fath arall o gerbyd. Mae'r dechnoleg yn darparu llawer o ddata gwych i alluogi dadansoddiad gwell o'r gwasanaeth, nodi anawsterau a’r potensial ar gyfer newidiadau mewn oriau gweithredu i wasanaethu cwsmeriaid yn well. Gall hyd yn oed newid y paramedrau ar gyfer pellter cerdded lle gallai fod anawsterau mynediad oherwydd bryniau serth.
Gall Fflecsi gysylltu â gwasanaethau bws lleol a rhanbarthol eraill gan gynnwys llwybrau Traws Cymru, a chysylltu â threnau, teithio llesol a mathau eraill o drafnidiaeth – mae’n rhan o’r weledigaeth i wella mynediad i wasanaethau ar draws y wlad ac i ysgogi newid ymddygiad gyda'r nod yn y pen draw o greu un rhwydwaith, un amserlen ac un tocyn fel yr amlinellwyd yng nghynllun Llywodraeth Cymru - ‘Bws Cymru: Cysylltu Pobl a Lleoedd’.